Б.Номинсувд: Харилцааны соёл бол инээмсэглэх, тал засах, мэхийх, бөхийх аль нь ч биш

Өнгөрсөн оны сүүлчээр Малайзын Куала лампур хотод зохиогдсон “Miss Tourism International” тэмцээнээс “Авъяас мисс” шагнал хүрсэн Б.Номинсувдтай уулзаж ярилцлаа. Тэрбээр тун удахгүй олон улсын миссүүд, өөрийн орноо сурталчлах долоо хоногийн өдөрлөгт орлцохоор Хятад улсыг зорих юм.

 

  

ЭМШУИС-ын гуравдугаар курсийн оюутан. Анагаахын сургууль хүний амь нас хариуцдаг мэргэжил болохоор би аль болох сайн суралцахыг хичээдэг. Бүтэн сарын хичээлээс завсардчихвал дараа нь нөхөж авахад хүнд. Би багаасаа л эмч болно гэж боддог байсан учраас энэ миний мөрөөдлийн мэргэжил юм даа.

-Тэмцээнд оролцсон сэтгэгдлээ хуваалцаач?

-Энд цас орж байхад онгоцонд суусан мөртлөө ногоон тивд газардсан болохоор сэтгэл хөдөлсөн. Өндөржүүлсэн хамгаалалттай хүлээж авдаг юм билээ. Бид өглөө 07.00  цагт босож бэлтгэлээ хангаад, 09.00 цагт тухайн өдрийн төлөвлөгөөний дагуу ажлаа эхэлнэ дээ. Өдөр бүр өөр өөр хөтөлбөртэй. Уулзалт, бүжгийн сургуулилт, үндэсний хувцасны шоу, авьяасын өдөрлөг, олон улсын соёлын ёслол, өнчин хүүхдүүдийн асрамжийн газарт зочлох зэргээс гадна Малайзын хотуудаар аялж, буяны үйл ажиллагаа их болдог юм билээ. Ихэвчлэн 00.00 цагт цагийн хуваарьт багтсан хөтөлбөр өндөрлөдөг байсан болохоор ядрах үе олон байсан. Гэхдээ эх орныхоо нэрийн өмнөөс титэм зүүсэн маань миний хувьд маш том бахархал. 

-Хэдэн титэмтэй наадам бэ, өрөлдөөн ихтэй байв уу?

-46 орны миссүүд зургаан титэмний төлөө өрсөлдсөн. Өрсөлдөнө гэхээсээ илүү өөрийн улс орныг сурталчилах зорилготой байсан. Гэхдээ хугацаа богинохон байсан болохоор олон зүйл цуглуулж чадаагүй. Өөрийнхөө боломжоор оньсон тоглоом болон үндэсний хэв маягийг харуулсан бэлэг дурсгалын зүйлс авч явсан. Гэхдээ би энэ тэмцээнээс маш их юм сурсан. Олон орны ёс заншил, соёлын тухай ойлголтоо гүнзгийрүүлсэн. Өөрийнхөө нэгээхэн хэсгийг нээж чадсан ч гэж хэлж болох юм. 

-Ямар авъяасаар шалгарчихав?

-Авьяас мисс шагнал авахад мэдээж манай улсын соёл, урлаг нөлөөлсөн. Хэрэв монгол бүжиг байгаагүй байсан бол би энэ шагналыг хүртэх эрхгүй байлаа. Би дөрвөн жилийн өмнө үндэсний бүжгээр хичээллэдэг байсан юм. Тэмцээнд явахаасаа өмнө Соёлын дээд сургуулийн н.Алтантуяа багшийн удирдлагад хоёр хоног бэлтгэл хийсэн. Гэхдээ яг тайзан дээр гарах гэж байтал дээлний мань бүс алга болчихсон. Сандарсандаа латин бүжгийн хувцасныхаа бүсээр бүсэлсэн шүү. Шүүгч нар нэг их анзаараагүй юм шиг байна лээ. Гэхдээ би мундаг бүжигчид намайг харвал гомдоно байх даа гэж бодож байсан.

-Олон улсын тэмцээнд оролцож байх үед чиний давуу тал юу байсан бэ?

-Жижигхэн зорилго минь давуу тал байсан юм болов уу. Үнэнийг хэлэхэд би том шагнал, титэм авна гэсэн зорилготой байгаагүй ээ. Ердөө л эх орныхоо нэрийг сурталчилж, олон улсын “үзүүлэн” болгоно гэж бодож байсан. Тэгэхээр надад ямар ч айдас байгаагүй гэсэн үг шүү дээ. Би ялах болов уу, ялж чадахгүй бол яана гээд бодоод явж байсан бол биеэ барьж, сандрах байсан гэж бодоод байгаа юм. Ер нь Монгол Улсынхаа хөгжил дэвшилд өөрийн хувь нэмрийг оруулах юмсан гэж их бодож байлаа. Тиймдээ ч эрдэнэт хүнийхээ эрүүл мэндийг хамгаалах эмчийн мэргэжил сонгосон. Хэдийгээр миний хийж байгаа зүйлс өчүүхэн жижиг боловч хүн бүр амжилт гаргаж чадах юм бол том хөрөгө болно гэж найддаг юм.

-Тэмцээний үеэр таагүй зүйл тулгарсан уу?

-Монгол бүжгийн бүс алга болсон гэж хэлсэн ш дээ. Харин дараа нь яг финалын шалгаруулалтын үеэр туфльний маань өсгий хугарчихсан. Арга буюу бэлтгэлийн үеэр өмөж байсан гутлаа углаад тайзан дээр гарсан даа. Яг тэр туфльний өсгийнд тааруулж даашинзаа сонгосон болохоор хормой нь чирэгдээд, жаахан харамсалтай л байсан.

-Ер нь мисс хүн ямар зан чанар эзэмших ёстой вэ?

-Мисс бол бүх талаараа өв тэгш байх ёстой гэдэг. Би үүнийг маш сайн ойлгодог учраас өөрийгөө бүх талаар нь хөгжүүлэхийг гол зорилгоо болгодог. Тиймээс удахгүй илүү олон давуу талыг бүрдүүлнэ гэж боддог шүү. Гэхдээ хүн л бол хүн шүү дээ. Зөв хүмүүжилтэй, найрсаг харьцаагаараа адгуусаас ялгардаг гэж боддог. Манай гэрийхэн ихэвчлэн, багш сурган хүмүүжүүлэх талын хүмүүс. Тиймдээ ч намайг өгөөмөр сэтгэл, найрсаг харьцаанд сайн сургасан байх. Ээж, эмээ хоёр маань намайг хүмүүстэй ялгаваргүй харьцахад сургасан. Харилцааны соёл бол инээмсэглэл биш, тал засах, мэхийх, бөхийх аль нь ч биш.

-Тэмцээнд оролцох эрхийг яаж авсан бэ?

-Орост амарч ирээд “Мисс Монголиа” холбоо, “Шилмэл загвар” компантай хамтран зохион багуулдаг “Мисс Монголиа-2009” тэмцээнд оролцоод дэд байрт шалгарсан. Эхний таван байрт орсон бсгүйчүүдэд олон улсын тэмцээний эрх өгдөг юм билээ. Гэхдээ тэмцээнд явахад надад урам зориг хайрлаж, ивээн тэтгэсэн гэр бүлийхэн болон Мөнхбат, Бүрнээ ах хоёртоо баярласан гэдгээ хэлмээр байна.

-Мисс гэдэг гоо сайхны илэрхийлэл гэж боддог. Та өөрийгөө тэр тодорхойлолтод хүрч чадна гэж боддог уу?

-Мэдээж гоо сайхан байх нь чухал. Гэхдээ гоо сайхны илэрхийлэл гэдэг утгаараа дотоод чанараа ч гэсэн өв тэгш байлгах хэрэгтэй. Мисс болгон ухаантай байх албагүй л дээ. Гэхдээ оюун ухаанаа хөгжүүлэхийн төлөө зүтгэж, мэдэхгүй зүйлээ мэдэхийн тулд чармайлт гаргах хэрэгтэй гэж боддог. Би ч хараахан өв тэгш болчихоогүй л байна. Гэхдээ сурч байна, бэлтгэгдэж байна гэсэн тодорхойлолтодп хүрнэ гэж бодож байгаа.

-Суралцаж айгаа мэргэжилдээ сонирхолтой хэрнээ яагаад давхар загвар өмсөх шийдвэр гаргасан бэ?

-Загвар өмсөгч Э.Сэлэнгэ бид хоёр найзууд. Намайг Оросоос ирэхэд л ийм тэмцээн болох гэж байна, оролцоод үз гэж зөвлөж байсан юм. Эхлээд ээждээ хэлтэл жаахан дурамжхан байсан л даа. Намайг сургуулиа хаяад, загвар өмсөгч болчихно гэж бодсон юм байлгүй. Сүүлдээ энэ зүгээр л сонирхол гэдгийг ойлгоод, намайг дэмжиж эхэлсэн.